W naszym cyklu artykułów poświęconym umowom, tym razem przybliżymy dwie umowy dystrybucyjną i licencyjną. Warto nieco bliżej je poznać, tak aby dobrać odpowiednią formę współpracy z kontrahentami. Wybór zależy przede wszystkim od tego, co jest jej przedmiotem oraz stopnia kontroli jaki chcemy zachować nad swoim produktem czy usługą.
Ogólnie wprowadzając w temat: umowa dystrybucyjna to idealne rozwiązanie, gdy chcemy zwiększyć zasięg sprzedaży swoich towarów. Natomiast umowa licencyjna jest odpowiednia, kiedy chcemy czerpać zyski ze swojej własności intelektualnej, której własność pozostaje w naszych rękach. Wybór odpowiedniej formy współpracy ma niebagatelne znaczenie dla strategii rozwoju firmy, dlatego warto przeanalizować wszystkie za i przeciw. W razie wątpliwości konsultacja z prawnikiem pomoże dopasować optymalne rozwiązanie do Twojej sytuacji.
Natomiast przechodząc do sedna: jakie są kluczowe różnice i którą z nich, kiedy wybrać?
Umowa dystrybucyjna
Umowa dystrybucyjna to kontrakt, w którym dostawca (producent) zobowiązuje się sprzedawać określone towary dystrybutorowi, a ten z kolei zajmuje się ich odsprzedażą — we własnym imieniu i na własny rachunek. Zatem dystrybutor kupuje od dostawcy produkty i przejmuje ryzyko ich dalszej sprzedaży, ale nie nabywa praw do marki czy technologii.
Podstawowe założenia tej umowy:
- dystrybutor kupuje określone towary/produkty i staje się ich właścicielem;
- dystrybutor ponosi ryzyko handlowe;
- możliwość zastrzeżenia w umowie swobody ustalania cen przez dystrybutora bądź polityki cenowej między stronami;
- możliwość ustalenia wyłącznej dystrybucji na danym obszarze.
Kiedy zatem wybrać umowę dystrybucyjną?
- gdy chcesz przenieść ryzyko sprzedaży na kontrahenta;
- jeśli zależy Ci na zbudowaniu sieci sprzedaży;
- umowa dystrybucyjna sprawdzi się w przypadku firm, które chcą rozwijać sieć sprzedaży, nie angażując się bezpośrednio w detaliczną obsługę klientów;
- potrzebujesz partnera z doświadczeniem w sprzedaży i marketingu i chcesz, aby Twój partner zajął się ich transportem, magazynowaniem i sprzedażą;
- przykładem wykorzystania umowy dystrybucyjnej mogą być produkty takie jak odzież, zabawki i artykuły dziecięce, elektronika, kosmetyki, leki i suplementy, żywność, materiały budowlane itp.
Umowa licencyjna
Umowa licencyjna dotyczy udzielenia przez licencjodawcę prawa do korzystania z określonego dobra niematerialnego, np. znaku towarowego, patentu czy oprogramowania. Właściciel praw nadal pozostaje ich dysponentem, a licencjobiorca korzysta z nich na warunkach określonych w umowie.
Podstawowe założenia tej umowy:
- licencjobiorca otrzymuje jedynie prawo do korzystania, ale nie własność;
- możliwość ustalenia licencji wyłącznej lub niewyłącznej (a o tym już pisałyśmy i odsyłamy do lektury artykułu: Przejście autorskich praw majątkowych: Kluczowe aspekty zawarcia umowy)
- wynagrodzenie w postaci np. opłaty licencyjnej, tantiemy, (można zastrzec w umowie nieodpłatność udzielenia licencji);
- często stosowana np. w branży technologicznej, IT i kreatywnej.
Kiedy wybrać umowę licencyjną?
- jesteś właścicielem unikalnych technologii, wynalazków, wzorów przemysłowych, utworów chronionych prawem autorskim, znaków towarowych, itp.;
- chcesz kontrolować sposób wykorzystywania Twojej własności intelektualnej (pola eksploatacji);
- chcesz czerpać zyski z posiadanych praw bez angażowania się w produkcję i sprzedaż;
- konkretne przykłady zastosowania umowy licencyjnej, czyli udzielenia prawa do korzystania z Twojej własności intelektualnej, to m.in. utwory muzyczne (w tym
licencja na odtwarzanie w lokalach, reklamach, filmach), zdjęcia i grafiki (np. licencje na wykorzystanie w kampaniach reklamowych), znaki towarowe, oprogramowanie (licencje na użytkowanie aplikacji i systemów operacyjnych), wynalazki i patenty, wzory przemysłowe (licencja na unikalne projekty mebli, odzieży, opakowań), scenariusze filmowe czy literackie (prawo do adaptacji książek i scenariuszy).
W niektórych przypadkach możliwe jest połączenie elementów umowy dystrybucyjnej i licencyjnej. Jako przykład możemy wskazać producenta gier komputerowych, który zawiera umowę z dystrybutorem obejmującą zarówno sprzedaż gier, jak i licencję na wykorzystanie praw autorskich do nich w celach marketingowych. Podobnie producent oprogramowania może udzielić licencji na znak towarowy i jednocześnie zawrzeć umowę dystrybucyjną na sprzedaż produktu.
Wybór między umową dystrybucyjną, a licencyjną zależy od modelu biznesowego, stopnia kontroli nad produktem i strategii rozwoju firmy. Odpowiednio skonstruowana umowa jest bez wątpienia istotnym elementem sukcesu rynkowego.
Chcesz dowiedzieć się więcej o konstruowaniu umów? Skontaktuj się z naszą kancelarią — pomożemy Ci dobrać najlepszy model współpracy.