kancelaria@rybka-slowinska.pl
Umowa barterowa, czyli umowa wzajemnej wymiany. Chociaż kojarzy się z dawnym modelem handlu, pozostaje istotnym aspektem aktualnych strategii biznesowych. „Barter” znajduje zastosowanie w wielu obszarach współpracy, ale w czasach gospodarki cyfrowej jest szczególnie chętnie wykorzystywany w marketingu internetowym.
Umowa barterowa nie została uregulowana w polskich przepisach prawa. Jest to umowa nienazwana o cechach zbliżonych do umowy zamiany (art. 603-604 Kodeksu cywilnego), do której mają zastosowanie odpowiednio przepisy dotyczące umowy sprzedaży. W obrocie gospodarczym nazywana jest umową barterową ze względu na swój kompensacyjny charakter.
Na czym polega umowa barterowa?
- to umowa wzajemna, w której dochodzi do bezpośredniej wymiany dóbr lub usług bez użycia pieniądza;
- to umowa odpłatna – mimo że strony umowy nie sięgają po środki pieniężne. Płatność następuje poprzez wymianę dóbr lub usług;
- pieniądz jako środek płatniczy zostaje wyeliminowany, zatem między stronami nie dochodzi do innych rozliczeń niż wymiana dóbr lub usług;
- w umowie barterowej każda ze stron występuje zarówno w roli sprzedawcy jak i nabywcy.
Treść umowy
W umowie barterowej należy określić jakie produkty lub usługi będą przedmiotem wymiany, z uwzględnieniem ich wartości, a także zasady i terminy wymiany między stronami. Choć umowa barterowa nie wymaga szczególnej formy dla swojej ważności, zaleca się jej sporządzenie na piśmie – przede wszystkim dla celów dowodowych. Warto pamiętać, że jeśli przedmiotem wymiany jest utwór, np. logotyp, konieczne jest przeniesienie autorskich praw majątkowych w formie pisemnej. Brak takiej formy skutkuje nieważnością przeniesienia praw.
Kto może zawrzeć umowę barterową?
Umowa barterowa może być korzystnym i atrakcyjnym rozwiązaniem dla przedsiębiorców. Jest wykorzystywana w obrocie gospodarczym w sytuacjach, kiedy strony są zgodne, że preferują rozliczenie polegające na wzajemnej wymianie określonych dóbr lub usług, rezygnując z rozliczeń pieniężnych. Dzięki temu firmy mogą wymieniać usługę za usługę czy towar za towar, bez użycia pieniądza. Co istotne, umowa barterowa może zostać zastosowana także przy wymianie nieruchomości.
Umowa barterowa może być stosowana przez:
- przedsiębiorców;
- osoby prywatne;
- instytucje;
- państwa.
Kiedy najczęściej strony decydują się na zawarcie umowy barterowej?
- strony umowy nie dysponują gotówką;
- strony umowy po prostu nie chcą używać pieniędzy do rozliczeń i wolą wymienić określone dobra lub usługi (np.: strony eliminują rozliczenie pieniężne, celem budowania relacji biznesowych; dany przedsiębiorca posiada nadwyżki magazynowe i chciałby w ten sposób z nich skorzystać).
Przykłady umowy barterowej:
- wymiana towaru na usługę: współpraca z influencerami, polegająca na przekazaniu towaru w zamian za reklamę w mediach społecznościowych. Zatem chodzi o sytuacje, w których influencer nie otrzymuje towaru za darmo, a w zamian za świadczenie wzajemne – reklamę; Galeria sztuki organizuje wystawę dla artysty, a za swoje usługi przyjmuje od artysty jedno z jego dzieł;
- wymiana towaru na towar: firma A dostarcza firmie B sprzęt komputerowy, a w zamian otrzymuje od niej meble biurowe;
- wymiana usługi na usługę: firma A wdraża w firmie B oprogramowanie, a firma B szkoli pracowników firmy A.
Umowy barterowe cieszą się rosnącą popularnością w erze gospodarki cyfrowej, zwłaszcza w marketingu internetowym. Choć wydają się proste, ich nieprecyzyjne sporządzenie może prowadzić do nieporozumień i sporów. Warto więc zadbać o dobrze skonstruowaną umowę, by zabezpieczyć swoje interesy i uniknąć problemów. W przypadku pytań zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.